Per radio ad astra II - badanie zakłóceń

W ramach przygotowania do budowy i eksploatacji radiowej stacji naziemnej do komunikacji z planowanym satelitą PW-Sat3 członkowie Koła Naukowego Morski Klub Łączności SP2ZIE SZKUNER podjęli się zbadania spektrum radiowego częstotliwości planowanych do komunikacji z tym satelitą by ustalić warunki jakie musi spełnić stacja. Wcześniejsze doświadczenia wskazywały na możliwość wystąpienia silnych zakłóceń na wybranej do komunikacji z satelitą PW-Sat3 częstotliwości. Wstępnie ustalono występowanie uciążliwych zakłóceń występujących w okolicach pasma 437 MHz - 438 MHz, często również występujących w szerszym paśmie 436 MHz – 439 MHz. Zakłócenia te występują w postaci silnego sygnału przemiatającego z dużą częstością (kilkadziesiąt razy na sekundę) powyższy zakres częstotliwości. Występują zarówno w dzień, jak i w nocy z niewielkimi zmianami intensywności 24 h / dobę, 7 dni w tygodniu. Mimo dużej siły zakłóceń, przy braku innego sygnału, przy użyciu normalnego radiotelefonu FM można ich nie zauważyć, są jednak nie do zignorowania w przypadku próby odbioru sygnałów zmodulowanych amplitudowo (AM/SSB). Wpływają bardzo istotnie na możliwość odebrania transmisji cyfrowych.

 2022 04 29 small

Pomiary azymutu na maksimum sygnału wykonane z siedziby Koła Naukowego MKŁ Szkuner SP2ZIE w Gdyni wskazały, że źródło sygnału znajduje się na azymucie 065°- 070° w stronę Helu, lub dalej w stronę Obwodu Kaliningradzkiego. Charakter zakłóceń oraz ich azymut wskazywał na możliwości ich pochodzenia z wojskowej instalacji radarowej, niestety nie udało się odnaleźć żadnych informacji potwierdzających tę hipotezę.

W związaku z powyższym podjęto badania nad źródłem i charakterem zakłóceń. W tym celu uruchomione zostały przez członków Koła Naukowego Morski Klub Łączności SZKUNER SP2ZIE dwie stacje monitorujące spektrum z zakresu od 434,0  MHz do 440,0 MHz. Stacje te były zainstalowane w Redzie, 122 km w namiarze 255° od radaru i w Gołubiu 157 km w namiarze 242° od radaru. Wedle symulacji programem „Radio Mobile”poziom sygnału w Redzie (przy bezpośrednim oświetleniu i nadajniku pracującym z maksymalną mocą) powinien wynieść około -63 dBm, a w Gołubiu -79 dBm.  Powyższe symulacje pokryłę się z wynikami obserwacji, gdzie w Gołubiu zaobserwowano dużo niższy poziom średniej intensywności sygnału niż w Redzie. Intensywność sygnałów w czasie w obu lokalizacjach wykazuje podobieństwa, choć w stacji bardziej oddalonej od źródła zakłóceń w pewnym stopniu zależy również od propagacji. Informacje o zajętości widma w postaci graficznej były zbierane od połowy marca 2022 w Redzie i od połowy kwietnia 2022 (z przerwami) w Gołubiu do maja 2023.

pw sat3 woronez zaklocenia grafy

Wyniki badań pozwoliły na zidentyfikowanie źródła zakłóceń, którym okazała się wojskowa stacja radarowa typu Woroneż (Воронеж) dalekiego zasięgu przeznaczona do śledzenia celów powietrznych, balistycznych oraz kosmicznych zainstalowana na terenie Rosji w Obwodzie Kaliningradzkim. Zgromadzone materiały, wyniki analiz oraz wnioski płynące z przeprowadzonych badań zostały zawarte w artykule autorstwa Jędrzeja Marsza i Pawła Skrzypkowskiego, członków naszego Koła Naukowego pod tytułem "Zakłócenia radiowe powodowane przez stacje radoraowe Woroneż - DM", który zostanie opublikowany w wydawnictwie Kół Naukowych Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.

 


Przemienniki

Propagacja